مقالات
ظرف نقره اصفهان | قلمزنی نقره
آوریل
قلمزنی نقره اصفهان از معروف‌ترین هنرهای دستی ایران است. شیوه قلمزنی در ظروف نقره اصفهان بر خلاف تبریز، زنجان، تهران و شیراز با روش نسبتا متفاوتی انجام می‌شود. مهمترین تفاوت آن در نوع ابزار و میزان عمق‌دهی در سطح ظرف نقره است. در قلمزنی بر روی نقره عمدتا از نقره با عیار ۸۴۰ استفاده می‌شود. اما بسته به میزان اهمیت اثر و مهارت استادکار ممکن است از نقره با عیار ۹۲۵ (استرلینگ) و ۹۹۹ نیز استفاده شود. برای مثال تمامی آثار قلمزنی موجود در فروشگاه نقره نما تماما ۹۹۹ می‌باشد. توجه کنید که هر چقدر عیار نقره قلمزنی بالاتر باشد، قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود. در سال‌های اخیر با افزایش قیمت جهانی نقره و اهمیت آثار کلکسیونی در سطح بازار، برخی از سرمایه‌گذاران به سمت آثار فاخر هنری در بخش نقره روی آورده‌اند.
از این رو اگر قصد حفظ ارزش سرمایه خود را دارید، خرید ظروف نقره فاخر را به شما پیشنهاد می‌دهیم. این موضوع ارتباطی به قدرت خرید شما نسبت به فلز طلا ندارد. چرا که در چند سال گذشته، قیمت نقره، روند افزایشی داشته و به همین خاطر نوید آینده‌ای پرسود را می‌دهد. ظروف نقره‌ای که نقره نما در بخش “محصولات فاخر” ارائه می‌دهد، تماما دارای شناسنامه از طرف هنرمند و اتحادیه طلا و جواهر اصفهان بوده و به راحتی می‌توانید با مجوز اتحادیه صنایع دستی از کشور خارج کنید. بنابراین در صورت تمایل می‌توانید با مشاور فروش ما در نقره نما تماس گرفته و از مشورت‌های لازم برخوردار شوید.
نقره اصفهان در یک نگاه
قلمزنی بر روی نقره نوعی از قلمزنی است که به صورت خاص و تنها در برخی از شهرهای ایران انجام می‌شود. اصفهان، تبریز و شیراز از مهمترین شهرهای صاحب سبک در قلمزنی روی نقره هستند. قلمزنی نقره اصفهان با سبک تبریز تفاوت‌های عمده‌ای دارد. در قلمزنی نقره اصفهان، عمق لازم برای طرح و نقوش را با استفاده از نیروی چکش و چرخ قلم ایجاد می‌کنند. ظرف نقره اصفهان در بازار این شهر تاریخی در سه نوع مختلف تولید می‌شود. ظرف نقره ساده، ظرف نقره قلمزنی و ظرف نقره سیاه قلم از مهمترین انواع این ظرف‌ها به شمار می‌روند. باید توجه داشت که به لحاظ قیمتی، ظرف نقره قلمزنی و سیاه قلم، گران‌تر از ظرف ساده است. اما امروزه به خاطر افزایش روزانه تورم و کاهش قدرت خرید مصرف‌کننده، بیشترین تولید بازار نقره مختص نقره ساده است.
دَر حال حاضر اساتید مبرزی در قلمزنی اصفهان حضور دارند. برای خرید ظرف نقره قلمزنی اصفهان می‌توان یکی از بازارهای وحید (پاساژ عسگری، فروشگاه نقره نما)، بازار هنر یا بازار نقش جهان را انتخاب کنید. در ادامه قصد داریم که در خِلالِ معرفی قلمزنی نقره اصفهان، آثار تعدادی از هنرمندان اصفهان را به نمایش بگذاریم. شما می‌توانید با کلیک بر روی هر کدام از آثار، مشخصات اثر را مشاهده کرده و خرید خود را انجام دهید. توصیه می‌کنیم قبل از اقدام به خرید با مشاور فروش نقره نما تماس گرفته و اطلاعات تکمیلی را دریافت کنید.
ظروف نقره
ظروف نقره
ظروف نقره
ظروف نقره
خریداران ظرف نقره اصفهان
بیشترین میزان خرید ظرف نقره در مراسمات عقد و عروسی انجام می‌شود. اما خرید نقره به اینجا ختم نمی‌شود. در چند سال اخیر با روند افزایشی تورم و نوسانات شدید قیمت ارز و فلزات گرانبها، برخی از افراد به خاطر حفظ ارزش دارایی خود، بخشی از نقدینگی خود را مصروف خرید ظرف نقره و به ویژه آثار قلمزنی نقره اصفهان می‌کنند. از مهمترین انواع ظرف نقره می‌توان به گزخوری نقره، شکلات خوری نقره، آینه شمعدان نقره، چایدان نقره، سینی و بشقاب نقره، کاسه نقره، جاقرآنی نقره، شمعدان پنج سری، سرویس تنگ و گیلاسی نقره، گلدان نقره، سنبلدان نقره، رولت خوری نقره، آجیل خوری نقره، ست هفت سین نقره، آینه نقره، کشکول نقره، ظرف قایقی نقره، شمعدان پنج شاخی نقره، سوهان خوری نقره و گلدان موشکی نقره اشاره کرد. هر کدام از این ظروف با ارزش ذاتی خود، حفظ ارزش بخشی از دارایی شما را بر عهده دارند.
کلکسیون‌دارها از دیگر مشتریان ظروف نقره هستند. این افراد معمولا به دنبال ظروفی کاملا خاص و فاخر می‌گردند. بسیاری از آثار قلمزنی نقره در فروشگاه نقره نما با برخورداری از شناسنامه محصول و تائیدیه اتحادیه صنایع دستی، کالایی کاملا مطمئن برای خرید مجموعه‌داران به شمار می‌رود. مجموعه‌داران می‌توانند با مشاهده میزان ظرافت آثار نقره نما، سفارش ساخت خود را به بخش فروش ما اراسال کنند. پس از دریافت سفارش و بخشی از مبلغ ساخت ظرف، اثر مورد نظر در زمان مشخص تحویل مشتری خواهد شد.
قلمزنی نقره و نقوش روی آن
قلمزنی یکی از هنرهایی است که در برخی از کشورهای جهان و به ویژه ایران انجام می‌شود. در هنر قلمزنی، بر روی سطح فلزاتی مانند مس، برنج، نقره و طلا، نقش‌هایی هندسی، گیاهی و حیوانی ایجاد می‌کنند. این کار را با استفاده از ضربات چکش و نوک قلم انجام می‌دهند. نقش و نگارهای قلمزنی ایران و به ویژه اصفهان با الهام از هنر نقاشی، گل و مرغ و تذهیب انتخاب می‌شود. البته انتخاب طرح بستی مستقیمی به منطقه جغرافیایی ساخت نقره نیز دارد. برای مثال بیشتر طرح‌های نقره شیراز برگرفته از نقاشی گل و مرغ است. در قلمزنی نقره اصفهان، مفاهیم عرفانی و خُسرَوانی از جایگاه خاصی برخوردار است.
دَر برخی از این نقش و نگارها شاهد مجالس بزم و موسیقی هستیم. در بیشتر مواقع، مراسم بزم در میان درختان سر به فلک کشیده و در مقابل بناهای آجری و عمدتا کوشک انجام می‌شود. سازهای چنگ و عود از نشانه‌های مراسم بزم ایرانی، عربی و ترکی‌ست. در مجلس بزم، پیری به عنوان هدایت‌گر فیض الهی نقش‌آفرینی می‌کند. عمدتا زنانی زیبا چهره میان‌دار مجلسند. آنان با رقصی دلکش باده الهی را در قلوب سالکان می‌ریزند. گفتنی‌ست که در سال‌های اخیر نقوشی برگرفته از بناهای تاریخی نیز جای خود را در آثار قلمزنی نقره پیدا کرده است.
سبک‌های قلمزنی روی نقره
در هنر قلمزنی (Toreutics) روی نقره در ایران از سه سبک عمده برای ایجاد نقش بر روی فلز استفاده می‌کنند. اولین سبک مهم، سبک شیرازی است. در این سبک، بیشتر از نقوش گل مرغ استفاده می‌شود. البته از دوره پهلوی، نقش و نگارهای باستانی تخت جمشید و پاسارگاد هم به آن اضافه شده است. در واقع طرح‌های مربوط به بناهای دوره هخامنشی و ساسانی از عمده‌ترین منابع الهام هنرمندان شیراز به شمار می‌رود. قلمزنی شیراز به دو شیوه برجسته و ریزه قلم انجام می‌شود. ریزه قلم از شاخصه‌های قلمزنی نقره شیراز است. سید محمد شیرازی از مهمترین هنرمندان دویست سال اخیر شیراز در زمینه قلمزنی به شمار می‌رود. این استاد قلمزن بعدها با مهاجرت به اصفهان، پایه‌گذار قلمزنی ریزه قلم در این شهر شد. به طوری که هنرمندان نظیر ابراهیم دایی‌زاده، عبدالله دایی‌زاده و نصرالله مهذب از معروف‌ترین شاگردان سید محمد شیرازی بودند.
دومین سبک تاثیرگذار، سبک تبریزی است. در این سبک کهن از قلم‌های صاف استفاده می‌کنند. دَر سبک قلمزنی تبریز از چکش استفاده نمی‌شود و میزان فشار دست و چرخ مچ، تعیین‌کننده مقدار عمق نقوش است. معمولا طرح‌ها در سبک تبریز کم‌عمق است. این سبک هم‌اکنون بیشتر در تبریز، تهران و سایر مناطق ترک‌نشین ایران انجام می‌شود. به لحاظ قرارگیری تبریز در مجاورت مرزهای اروپا، میزان صادرات این نوع قلمزنی به کشورهایی نظیر ترکیه و از آنجا به اروپای غربی بالاتر از سایر سبک‌های قلمزنی‌ست. میزان براقیت نقره تبریز به لحاظ عدم استفاده از سیاه قلم در سطح آن، بسیار بیشتر از قلمزنی سبک شیراز و اصفهان است.
سبک فاخر اصفهان
سومین سبک در قلمزنی نقره، سبک اصفهان است. در این سبک از چکش استفاده می‌کنند. به همین خاطر آثار قلمزنی روی نقره در اصفهان از عمق زیادتری برخوردار است. در قلمزنی نقره اصفهان از پرگار، دستگاه ذوب قیر، متر و قیچی استفاده می‌کنند. ریزه قلم و برجسته کاری از شیوه‌های اصلی قلمزنی روی نقره در اصفهان است. ریزه قلم در قلمزنی اصفهان از سبک شیراز وام گرفته شده است. این شیوه قلمزنی در یک قرن اخیر توسعه زیادی در اصفهان پیدا کرده است. از مهمترین ویژگی‌های قلمزنی اصفهان می‌توان به استفاده از آیات قرآن و اشعار فارسی اشاره کرد. تقی پشوتن از مشهورترین قلمزنان شعر خیام در قلمزنی اصفهان بود. از این رو استاد پشوتن با لقب خیام شناخته می‌شد. بهرام الیاسی، ابراهیم لاتخافی، حسین علاقه مندان، اکبر بزرگیان، محمود دهنوی‌زاده، عبدالرسول نم‌نباتی و مهدی علمداری از مشهورترین هنرمندان معاصر قلمزن اصفهان به شمار می‌روند.
شمس و مولانا در اصفهان
یکی می‌گفت: تنها صداست که می‌ماند. صدایی که از جانِ فلز بیرون می‌جَهَد و نقشی به تار و پود هستی می‌زند. در بازار نقش جهان یا بازارچه حسن آباد اصفهان که قدم بزنید، به ناگاه صدای چکش و فلز، شما را به یاد سماع مولانا در بازار زرگران می‌اندازد. صلاح‌الدین زرکوب آن نزدیکی‌ها در حجره‌ای محقر جا خوش کرده است. مولانا که وارد می‌شود، شور فاعلاتن فاعلاتن فاعلن به پا می‌خیزد. زرکوب می‌نوازد و مولانا می‌رقصد. آن سوتر، شمس تبریزی عصایش را به سوی حجره‌ها نشانه می‌گیرد. نغمه عراق به اوج می‌رسد.
شوری به پاست. حافظ که وارد می‌شود، حجره‌دارن، جام‌های نقره‌ای خود را لبالب از شراب جلفا می‌کنند. آن طرف‌تر صدای تاج به گوش می‌رسد. به اصفهان رو …. مولانا همچنان می‌تازد. گویا مولانا به مَدَدِ ضرباهنگ چکش، قلبش را برای معشوق ابدیش به شمارش می‌اندازد. ضرب و ضرب و ضرب … تا ناکجا. تو گویی اگر شمس تبریزی و مولانا قدم به بازار اصفهان می‌گذاشتند، شاید قلب روحانیشان، نقش‌های پرطنینی بر ظروف نقره اصفهان می‌زد. آری، این قصه ضربات چکش بر جانِ فلز، در بازار اصفهان است. بازاری که هر روزه طنین صدای چکش بر تارک فلز فرود می‌آید و نغمه‌ای به نغمات روحانی می‌افزاید.
مراحل قلمزنی ظرف نقره اصفهان
حتما شما هم در بازار اصفهان فلزاتی را که در داخل قیر قرار دارند، دیده‌اید. و احتمالا از خودتان سوال کرده‌اید که قیر در قلمزنی چه نقشی دارد. قیر از وسایل اصلی در کارگاه‌های ساخت ظروف نقره و مس است. در این بخش، به مراحل مختلف قلمزنی اصفهان می‌پردازیم تا راز این قیر را برایتان بازگو کنیم. قلمزنی نقره اصفهان به مانند قلمزنی روی مس از چهار مرحله اصلی تشکیل شده است. در مرحله اول، نقره را با قیر اندود کرده و در مرحله بعدی، خطوط اصلی را بر روی سطح نقره اجرا می‌کنند. در مرحله سوم، نوبت به روسازی نقره می‌رسد. نهایتا در مرحله چهارم به ظرف نقره شکل داده و قیر را از آن جدا می‌کنند.
اندود کردن نقره با قیر
اولین مرحله از قلمزنی نقره اصفهان، قیراندود کردن نقره است. معمولا نقره یا مسی که قرار است روی آن، قلمزنی انجام شود، نازک است. ضخامت این فلزات ممکن است از یک میلی متر تا چند میلی متر باشد. در قلمزنی اصفهان برای عمیق کردن طرح‌ها از چکش استفاده می‌شود. در حالت عادی با فرود آمدن چکش بر روی فلز، معمولا فلز دچار، پارگی، کجی و انحنا می‌شود. به طوری که شکل اصلی آن به هم می‌خورد. هنرمندان برای جلوگیری از کجی یا پارگی، آن را با لایه ضخیمی از قیر می‌پوشانند. قیر به نوعی نقش صداخفه‌کن را هم بازی می‌کند. با فرود آمدن چکش بر روی نقره قیراندود شده، صدای کمتری ایجاد می‌شود. در ادامه برای اینکه نقوش را ترسیم کنند از دوغات سفید استفاده می‌کنند. این کار باعث می‌شود که نقش‌ها کاملا مشخص باشد.
کنده کاری خط‌های اصلی
از مرحله کنده کاری تا مرحله روسازی از ابزاری به نام قلم استفاده می‌کنند. در دومین مرحله قلمزنی نقره اصفهان، لازم است که خطوط اصلی را با استفاده از قلم، عمیق کنند. این کار را با قلم‌های نیم بُر انجام می‌دهند. این قلم، ساده‌ترین نوع قلم است. نوک این قلم به مانند پیچ گوشتی از تیزی لازم برخوردار نیست. و در مقابل اندکی صاف است. از این قلم برای خط‌اندازی بر روی مس، برنج و نقره استفاده می‌کنند. حال، نوبت به زمینه می‌رسد. در این مرحله با استفاده از انواع قلم‌های مختلف مانند شوته و گُرسوم زمینه طرح را نقش‌برداری می‌کنند. به طور کلی قلم برای نقش‌اندازی بر روی فلزاتی مانند نقره و مس استفاده می‌شود.
جنس این قلم‌ها از فولاد بسیار سخت است. چرا که در مواجهه با نقره و مس نباید دچار اعوجاج و شکستگی شود. به عبارت دیگر درجه سختی فولاد بالاتر از مس و نقره است. قلم در دو نوع آج‌دار و بدون آج و در اندازه‌های متفاوتی ساخته می‌شود. تمامی قلم‌های ساده، بدون آج هستند. برخی از این قلم‌ها در شیوه قلمزنی ریزه قلم و برخی دیگر در برجسته کاری استفاده می‌شود. برای مثال قلم نیم بُر، نیم وَر، یک تو درشت، دو تو و قلم سمبه در ریزه کاری‌ها به کار می‌رود. در مقابل، قلم‌های نیم بَر کلفت، کف تخت، بادامی، خوشه‌ای، قلوه‌ای و سر کج در قلمزنی برجسته به کار می‌رود.
روسازی در قلمزنی نقره اصفهان
هنرمند قلمزن در مرحله روسازی، تزئینات مورد نظر خود را روی طرح پیاده می‌کند. او این کار را با استفاده از قلم‌هایی مانند سُمبه، کلفتی، نیم‌وَر و گِرسُواد انجام می‌دهد. از قلم نیم ور برای برجسته کردن سطح نقره استفاده می‌کنند. نوک این قلم کمی شیب دار و به شکل مستطیل است. قبل از وارد کردن ضربه چکش به قلم، معمولا آن را با زاویه‌ای بین ۳۰ تا ۴۵ درجه مماس با سطح کار قرار می‌دهند. برای ایجاد گردی‌ها و سوراخ‌های ظریف بر روی سطح نقره از قلم سمبه استفاده می‌شود. معمولا قطر این قلم تقریا ۶ میلی متر است. ذوق هنرمند قلمزن نقره در مرحله روسازی مشخص می‌شود. آشنایی هنرمند قلمزن با هنر مینیاتور و نقاشی در این مرحله بسیار تعیین‌کننده است. چرا که ضربات قلم بر روی سطح نقره باعث ایجاد خراش‌هایی در سایر بخش‌های طرح می‌شود. از این رو خوانش مناسب هنرمند قلمزن با کلیت طرح باعث حفظ ترکیب نقوش می‌شود.
مرحله شکل دادن به ظرف
حتما شما هم در بازار نقش جهان ظروف نقره یا مس حجم‌دار را دیده‌اید. این ظروف از مرحله اول ساخت، حجم‌دار نیستند. بلکه هنرمند پس از اینکه خطوط اصلی، طرح و تزئینات لازم را روی ظرف پیاده کرد، در مرحله نهایی، به ظرف خود شکل می‌دهد. معمولا ظروف صافی مانند بشقاب یا سینی نیازی به گودانداختن یا شکل دادن ندارند. اما ظروفی که حالتی کروی دارند، نیاز به شکل‌دهی دارند. اگر به ظروف مانند گلاب‌پاش، پارچ، قندان، چایدان و تُنگ نگاه کنید، این حالت را بهتر متوجه می‌شوید. به یاد داشته باشید که ساخت ظروف کروی به مهارت بسیار بالایی در قلمزنی نیاز دارد. بنابراین عیار دست هنرمند در این مرحله مشخص می‌شود.
زدون قیر از سطح کار
همان طور که گفتیم در مرحله اول قلمزنی نقره اصفهان، سطح کار را با استفاده از قیر می‌پوشانند. در مرحله نهایی همین قیر را باید از سطح کار، پاک کنند. این کار را با استفاده از نفت انجام می‌دهند. در نهایت، سطح کار را با استفاده از چکش چرمی یا چوبی پرداخت می‌کنند. به این ترتیب که یک تکه چرم را در بخش سر چکش می‌چسبانند و به برخی از قسمت‌های سطح کار، ضرباتی ملایم وارد می‌کنند. این کار برای شکل گرفتن بهتر کار است.
قلمزنی سیاه قلم
برای تزئین و ایجاد سایه روشن بر روی سطح نقره و نقش و نگارهای آن از روشی به نام سیاه قلم استفاده می‌کنند. در این روش، ماده‌ای مشکی رنگ متشکل از گوگرد و سرب را با شیوه خاصی آماده می‌کنند. سپس این ماده را روی سطح کار اعمال می‌کنند. به طوری که مواد سیاه رنگ در داخل سوراخ‌ها و محل‌های تورفته در سطح کار قرار می‌گیرد. در مرحله بعدی با استفاده از حرارت، ماده سیاه رنگ را ذوب کرده و بر روی سطح اثر پخش می‌کنند. در مرحله آخر، سطح کار را تمیز کرده و اضافات ماده سیاه رنگ را از بین می‌برند.
خرید ظروف نقره فاخر برای سرمایه‌گذاری
نقره نما با هدف گسترش هنر قلمزنی و معرفی هنرمندان قلمزن به اقشار مختلف جامعه و نیز حمایت از این هنر بدیع ایرانی، تعداد بالایی از آثار فاخر قلمزنی را گرد هم آورده است. برخی از این آثار به سفارش مستقیم نقره نما تهیه شده است. در میان این آثار، برخی از کارهای بسیار منحصر به فرد و نایاب نیز وجود دارد. از اساتید قلمزن موجود در این فهرست عبارتند از استاد اسدی، استاد یزدانی، استاد پرورش، استاد سلطانی، استاد زمانی، استاد کهفی، استاد زرگری نتاج، استاد شهبازی، استاد حسینی نژاد و استاد آروان. تک تک این اساتید با روش منحصر به فردی که در قلمزنی نقره اصفهان دارند، فاخرترین آثار ظروف نقره کشور را تولید می‌کنند. ما با تکیه بر تخصص خود در انتخاب آثار فاخر، زمینه را برای خرید و سرمایه گذاری شما در بخش نقره فراهم آورده‌ایم. لطفا برای انتخاب اثر با مشاورین ما تماس حاصل نمایید. همچنین می‌توانید در بخش فروشگاه از قسمت ظروف نقره اصفهان بازدید کنید.
