مقالات
دو راه آسان و سریع برای ساخت زیورآلات نقره: گِلِ نقره و تسمه
ژوئن
وقتی صحبت از ساخت زیورآلات نقره می‌شه، منظورمون همون زیورآلات نقره استرلینگ هست. اگه یادتون باشه قبلا هم گفتیم که زیورآلات نقره رو نمی‌شه از نقره خالص ۹۹/۹۹۹ ساخت. چون که نقره خام بسیار نرمه و برای استحکام آن، فلزات دیگری به آن اضافه می‌کنند. ساخت زیورآلات برای بعضی‌ها یک سرگرمی و برای بعضی‌های دیگه یک راه کسب و کاره. برای شروع لازمه که بدونید، استفاده از گِلِ نقره و تسمه، رایج‌ترین روش برای ساخت زیورآلات نقره هست. در زیر، مراحل ساخت زیورآلات نقره از گِلِ نقره و تسمه را توضیح می‌دهیم:
ساخت و شکل‌دهی به گِلِ نقره
رس یا گِلِ نقره ماده‌ای متشکل از نقره و نوعی خمیر مرطوب است. پس شما می‌تونید این خمیر رو به هر شکلی دربیارید و زیورآلات نقره خودتون رو بسازید. شاید شما بخواهید یک النگوی نقره بسازید و شاید هم یک سنجاق سینه نقره. به هر صورت هر چی خواستید بسازید دقت کنید، زیورآلات شما ظرافت لازم رو داشته باشه. کسانی که با مجسمه‌سازی و ابزارهای پیکرتراشی مثل قلم سیلیکونی یا چاقوی مجسمه‌سازی آشنا باشند، بهتر می‌تونند زیورآلات خوشگل‌تری بسازند. پس حسابی تمرین کنید. ضمن اینکه شما می‌تونید از یک سری قالب‌های آماده یا شابلون هم استفاده کنید.
مرحله خشک شدن
بعد از اینکه زیورآلات مورد نظرتون ساخته شد، اجازه بدید که در مجاورت هوا قرار بگیره و خشک بشه. سپس می‌تونید با یک سنباده، روی زیورآلات رو صاف و صیقلی کنید.
انتخاب منبع حرارتی: شعله‌افکن یا اجاق گاز و یا کوره
بعد از اینکه حالت خام زیورآلات نقره مورد نظرتون آماده شد، نیاز به حرارت دارید تا کارتون فیکس بشه. برای این کار به حرارت شدید نیاز دارید. وقتی خمیر نقره در مواجهه با حرارت قرار می‌گیره، رطوبت خودش رو از دست می‌ده و اون چیزی که می‌مونه، زیورآلاتی کاملا نقره‌ای هست. یادتون باشه که فقط برای بعضی از برندهای گل نقره می‌تونی از شعله‌افکن استفاده کنی. برای بعضی از برندها حتی مجبوری از کوره هم استفاده بکنی. البته به اندازه زیورآلات و مقدار اون هم بستگی داره. اگه اندازه یا مقدار زیورآلات شما زیاد باشه، حتما باید از کوره یا اجاق گاز استفاده بکنی. پس موقع خرید گل نقره، در این مورد از فروشنده کسب اطلاع کنید.
حرارت دادن به زیورآلات نقره
وقتی دارید از شعله‌افکن استفاده می‌کنید، بایستی یک آجر حرارتی زیر زیورآلات مورد نظرتون قرار بدید. از طرف دیگه اگر بخواهید از اجاق گاز استفاده بکنید، بایستی یک سیم توری بافته‌شده ضخیم روی شعله گاز بگذاری. منظور از این کار اینه که زیورآلات مورد نظرت رو روی توری قرار بدی.
حرارت دادن با شعله‌افکن
شعله‌افکن رو در فاصله ۲ سانتی متری گل نقره بگیرید. در وهله اول رنگ گل نقره قرمز می‌شه و به تدریج این رنگ، یکنواخت‌تر می‌شه. بسته به دستورالعمل گِلِ نقره، معمولا زمان 5 دقیقه برای حرارت دادن زیورآلاتتون کافی به نظر می‌رسه. البته بستگی به ضخامت و بزرگی کار هم داره. یادتون باشه که به هر چند ثانیه یک بار به نقطه‌ای به غیر از شعله نگاه کنید تا چشماتون از نور خیره مشعل اذیت نشه.
حرارت دادن با اجاق گاز
سیم توری بافته‌شده ضد زنگ رو روی مشعل قرار بدید و شعله رو تا آخر باز کنید. بعد از چند دقیقه، یک بخش از توری قرمز رنگ می‌شه. در این لحظه شعله رو خاموش کنید و اجازه بدید که رنگش از حالت قرمزی دربیاد. بعد گل نقره رو روی اون قسمت داغ بگذارید و شعله رو دوباره روشن کنید. اما مقدار شعله باید کم باشه. برای جابجایی گل نقره از انبر استفاده کنید. بعد از اینکه نقره کاملا داغ شد، حرارت رو زیاد کنید تا زیورآلات نقره‌تون قرمز براق بشه. به محض اینکه رنگش ناریجی شد، حرارت رو کم کنید. ده دقیقه به این ترتیب ادامه بدید و نهایتا شعله رو خاموش کنید.
حرارت دادن با کوره
مرحله حرارت‌دهی یکی از مراحل ساخت زیورآلات نقره هست. برای این کار و برای حرارت دادن به گِلِ نقره می‌تونید از کوره جواهرسازی استفاده کنید. اما می‌تونید از کوره سفال‌گری یا میناکاری هم استفاده کنید. مناسب‌ترین دمای کوره برای گل نقره ۹۰۰ درجه سانتی‌گراد یا ۱۶۵۰ درجه فارنهایت است. البته این میزان حرارت به اندازه زیورآلات نقره شما هم بستگی داره. برای مثال برای برخی از زیورآلات نقره ممکنه که دمای ۶۵۰ درجه سانتی‌گراد یا ۱۲۰۰ درجه فارنهایت هم مناسب باشه.
نکته یک (تخمین میزان حرارت‌دهی)
یک مشکل اساسی که موقع قرار دادن زیورآلات روی اجاق گاز یا شعله‌افکن وجود داره اینه که ما تخمینی از میزان حرارت وارد شده به سطح زیورآلات نداریم. برای اینکه بدونیم چقدر حرارت به زیورآلات می‌دیم بهتره قبلش، یک ظرف نازک آلومینیومی رو روی اجاق گاز یا زیر شعله‌افکن قرار بدیم و با اندازه‌گیری زمان گرمادهی، حرارت ظرف آلومینیوم رو بسنجیم. اینجوری می‌تونیم بفهمیم که در مثلا در ۵ ثانیه، دمای زیورآلات نقره ما چقدر می‌شه.
نکته دو (آب رفتن زیورآلات نقره)
به محض اینکه گِلِ نقره در مجاورت حرارت قرار می‌گیره، بسته به نوع زیورآلاتی که می‌سازید، حجم اون بین ۸ تا ۳۰ درصد کم می‌شه. پس بهتر هست که اندازه اولیه زیورآلات نقره رو کمی بزرگ‌تر بسازید.
خنک کردن گل نقره
گل نقره‌ای که از روی شعله و یا از داخل کوره برداشتید، هنوز خیلی داغ هست و دست زدن به آن بسیار خطرناکه. با استفاده از انبر، زیورآلات نقره‌تون رو بردارید و اجازه بدید که به حال خود خنک شود. البته می‌تونید از آب هم برای خنک کردن نقره استفاده کنید. دقت کنید که نقره سرد شده رو مجددا داغ نکنید. چون که باعث وارد اومدن آسیب به ساختار نقره می‌شه.
پرداخت کردن زیورآلات نقره
بعد از مرحله سرد شدن، سطح نقره کمی مات هست. برای اینکه این حالت از نقره گرفته بشه و سطح صیقلی و شفافی به خودش بگیره، با استفاده از برس یا دستگاه صیقل، سطح زیورآلات خودتون رو تمیز کنید. ممکن هست که زوایدی در گوشه‌ها یا لبه‌های زیورآلات شما وجود داشته باشه. می‌تونید این زواید رو با استفاده از دستگاه پالیش از نقره حذف کنید.
ساخت زیورآلات نقره با استفاده از تسمه
تسمه به نواری از نقره با عرض‌های مختلف می‌گویند که از ذوب کردن ساچمه تهیه می‌کنند. معمولا برای ساخت گوشواره از تسمه‌ای به عرض حداقل ۲/۵ اینچ (۶/۳۵ سانتی متر) و طول حداکثر ۳/۵ اینچ (۸/۸۹ سانتی متر) استفاده می‌کنند (هر اینچ برابر با ۲/۵۴ سانتی متر است). ضخامت تسمه نقره باید به گونه‌ای باشه که به راحتی بتونید برش بزنید و یا روی آن قلمزنی انجام شود. بهترین ضخامت برای تسمه نقره بین 22 گِیج (۰.۶۴ میلی متر) تا ۲۴ گِیج (۰.۵۱ میلی متر) نقره را انتخاب کنید. گِیج واحدی برای سنجش ضخامت فلزات است که هر چقدر عدد بالاتری را نشان دهد، میزان ضخامت آن کمتر می‌شود. برای مثال ۱ گِیج برابر است با ۷/۳۴ میلی متر است.
وسایل را آماده کنید
نرمی نقره جوری هست که به راحتی برش می‌خوره. به همین خاطر با یک اره ظریف مخصوص جواهرات می‌توانید هر جور که دوست داشتید، تسمه نقره رو برش بدید. برای این کار می‌تونید از اره شماره ۲ استفاده کنید. بعد از اینکه تسمه رو بریدید، بایستی لبه‌هاش رو صاف کنید تا از حالت تیزی دربیاد. برای این کار می‌تونید از دستگاه بافینگ استفاده کنید. برای پولیش کردن زیورآلات نقره می‌تونید از سنگ سنباده قرمز یا آبی مخصوص جواهرات استفاده کنید. مته و چکش جواهرسازی نیز از دیگر وسایل مورد نیاز شما خواهد بود.
انتخاب طرح و برش تسمه
برای انتخاب طرح مورد نظرتون می‌تونید از طرح‌های ذهنی استفاده کنید و یا از مجلات جواهرات و مد کمک بگیرید. برای اینکه طرح مورد نظر خودتون رو روی تسمه دربیارید، ابتدا طرح رو روی یک کاغذ کشیده و روی تسمه بچسبونید. می‌تونید از شابلن‌های آماده هم استفاده کنید و طرح رو روی تسمه ترسیم کنید. حتما برای برش تسمه به شکل دلخواه خودتون ابتدا باید با مته سوراخکاری کنید. بعد با اره برش بدید. می‌تونید از مته شماره ۶۴ استفاده کنید.
تمیزکاری طرح اولیه
پس از اینکه طرح رو روی تسمه درآوردید، کارتون رو با استفاده از دستگاه بافینگ صیقل بدید. دقت کنید موقعی که نقره رو به چرخ نزدیک می‌کنید، از وارد آوردن ضربه به کارتون خودداری کنید.
شستشو
ساخت زیورآلات نقره که تموم شد، کارتون رو با صابون و آب گرم شستشو بدید تا هر چی جرم داشته باشه، پاک بشه. بعد با یک پارچه نرم و تمیز، خشکش کنید.
