مقالات
می‌دونید ذوب سکه نقره چه جوری انجام می‌شه؟
جولای
به دلیل ارزش بالای نقره از قدیم تا اکنون، سنت ضرب سکه نقره همچنان به قوت خود باقی است. در بسیاری از موارد مشاهده می‌شود که در گاوصندوق‌های شرکت‌ها و یا تجار و یا در میراث‌های خانوادگی، سکه‌های نقره قدیمی زیادی یافت می‌شود. در بیشتر موارد این سکه‌ها بسیار فرسوده بوده و غالبا نوشته‌های روی آنها نیز از بین رفته است. در چنین مواقعی، نخستین فکری که به سراغ افراد می‌آید ذوب سکه نقره و تبدیل آن به نقره استرلینگ جهت ساخت و ساز زیورآلات است. این کار به نوعی بازیابی نقره محسوب می‌شود. یعنی تبدیل نقره از کار افتاده به نقره قابل استفاده در زیورآلات نقره و یا هر وسیله دیگری. اما نقره نما به شدت نسبت به نگهداری سکه‌های قدیم تاکید می‌کند.
سکه‌های قدیمی
اما شاید تعجب کنید که یک زمانی ارزش نقره بیشتر از طلا بود. به همین خاطر سکه نقره در بیشتر سرزمین‌ها به جای پول مبادله می‌شد. در یک صد سال گذشته چندین بار ارزش نقره سیر صعودی داشته. برای مثال در سال 1980 قیمت هر اونس نقره به 123 دلار ایالات متحده رسیده بود. در همین سال‌های اولیه قرن 21 هم قیمت نقره تا 49 دلار (سال 2011) افزایش پیدا کرد. تمام این بالا و پائین شدن‌ها به خاطر استفاده گسترده از این فلز در صنایع استراتژیک امروزی است. همان طور که قبلا هم گفتیم، پیش‌بینی‌ها نشون می‌ده که دولت‌ها در تدارک انبارهای ذخیره نقره هستند. بعید نیست که با افزایش تقاضا برای نقره، ارزش این فلز در سال‌های آتی بیشتر و بیشتر بشه.
در برخی مواقع چاره‌ای به جز ذوب کردن سکه‌های نقره نمی‌ماند. در چنین مواقعی باید دقت کرد که حتما سکه‌های فرسوده و قابل فروش رو از هم جدا کرد. در زیر مراحل ذوب سکه نقره رو مرحله به مرحله توضیحی می‌دیم:
تمیز کردن سکه نقره
ابتدا لازمه که یک ظرف غیرفلزی انتخاب کنید که بیشتر از حجم سکه‌های نقره شما باشه. یعنی اگر سکه‌های نقره شما به اندازه یک مشت باشه، ظرفتون باید ظرفیت دو مشت سکه نقره رو داشته باشه. توی این ظرف رو پر از آب کنید. اما مراقب باشید که لب به لب نشه. چون وقتی که سکه‌هاتون رو توی اون می‌ریزید، آب سرریز می‌شه.
ته ظرفی که انتخاب کردید رو یک ورق آلومینیومی یا همون فویل بکشید. اندازه فویل بایستی به اندازه‌ای بزرگ باشه که ته ظرف رو کامل کامل پوشش بده. اگر خرده‌ریزهای فویل داخل ظرف افتاد، نگران نباشید. بگذارید همینجوری بمونه.
مقداری آب توی یک قابلمه بریزید و جوش بیارید. بعد از اینکه آب اومد، اون رو توی ظرفتون بریزید. دقت کنید که مقدار آب باید چند سانتی متر بالاتر از سطح سکه‌های نقره باشه. یادآوری می‌کنیم که فعلا سکه‌ها بیرون از ظرف هست و این چند سانتی متر رو به صورت فرضی حساب کنید. مراقب دستتون باشید. پس بهتره که از دستکش استفاده کنید.
جرم گیری سکه نقره
در این مرحله نصف فنجان (170 گرم) جوش شیرین رو با یک قاشق غذاخوری (14 گرم) نمک به آب جوش توی ظرفتون اضافه کنید. می‌تونید از یک همزن چوبی برای هم زدن این ترکیب توی آب استفاده کنید.
الان وقتشه که سکه‌های نقره رو توی محلولی که درست کردید، بریزید. مراقب باشید که سکه‌ها رو به تدریج در داخل آب داغ بریزید تا باعث پاشیدن آب روی دستان شما نشود. به محض اینکه سکه نقره در تماس با جوش شیرین، نمک و فویل قرار بگیره شروع به واکنش نشون دادن می‌کنه. به تدریج خواهید دید که لکه‌های روی سکه‌های نقره از بین می‌ره.
بعد از چند دقیقه، سکه‌های نقره رو از داخل محلول دربیارید. این کار رو حتما با یک انبر انجام بدید. چون که سکه‌ها داغ داغ هستند. بعد سکه‌ها رو روی یک پارچه نرم قرار بدید تا خنک بشن.
جرم گیری دوباره از سکه نقره
اگر بعد از درآوردن سکه‌های نقره، همچنان لکه یا لکه‌هایی روی اونها مونده باشه، می‌تونید یک کار دیگه انجام بدید. می‌تونید جوش شیرین رو بردارید و کمی بهش آب بزنید. در این حالت یک خمیری به دست می‌یاد که یک ترکیب خوب لکه‌بری نقره هست. این خمیر یک جوری هست که بدون اینکه بخواد سایشی روی سکه نقره ایجاد کنه، اون رو تمیز تمیز می‌کنه. ابتدا سکه رو با آب شیر خونه (آب گرم) خیس کنید و بعد این خمیر رو با مسوارک روی سکه بکشید. خواهید دید که با چند بار حرکت رفت و برگشت مسواک، سکه تمیز تمیز می‌شه. بعد از اینکه سکه‌ها شستید، مثل دفعه قبل، اونها رو روی پارچه خشک پهن کنید تا آبشون بره.
ذوب سکه نقره
قبل از اینکه به ذوب سکه بپردازیم، بایستی ایمنی کار رو رعایت کنیم. در این مرحله ما به عینک محافظ چشم، پیش‌بند، شیلد محافظ صورت و دستکش نسوز نیاز داریم. استفاده از عینک برای این هست که بخار نقره و گرمای اون آسیبی به چشم شما نرسونه.
سکه‌هایی که قصد دارید ذوب کنید رو توی بوته بریزید. بوته یک ظرف به شکل گلدان یا یا کاسه هست که در جنس‌های مختلفی ساخته می‌شه. بوته‌ها بایستی در مقابل شوک‌های حرارتی بسیار مقاوم باشند. به همین خاطر اونها رو بیشتر از چدن، کوارتز، گرافیت، سلیکون کاربید و آلومینا می‌سازند. این ظرف (بوته) توی کوره قرار داده می‌شه و ذوب نقره و طلا توی اون انجام می‌شه. معمولا از بوته‌های گلدانی شکل برای ذوب نقره در کوره استفاده می‌شود. عمق این بوته‌ها بیشتر هست و مسلما مقدار زیادی سکه نقره در آن جای می‌گیره.
چیدن سکه‌های نقره در داخل بوته
دقت کنید که سکه‌ها رو در داخل بوته پخش و پلا نریزید. بهتره سکه‌ها به صورت آجری در داخل بوته بچینید که به صورت لایه لایه در کف بوته قرار بگیره. این کار باعث می‌شه که حرارت به همه سکه‌ها به صورت یکنواخت بخوره و ذوب نقره با سرعت بیشتری انجام بشه. برای نگه داشتن بوته حتما و حتما از انبر استفاده کنید. البته بوته‌های موجود در بازار مجهز به دسته‌هایی هستند که کار کردن با بوته را به مراتب راحت‌تر می‌کند.
برای حرارت دادن به بوته از یک شعله پخش‌کن استفاده کنید. معمولا شعله پخش‌کن‌هایی که در صنعت نقره و طلا استفاده می‌شود یک مخزن داخلی گاز دارند. همچنین فندک سرخود بوده و یک قفل ایمنی هم دارند. دقت کنید که شعله پخش‌کن شما به پیچ کنترل حجم شعله هم مجهز باشه. با این پنچ شما می‌تونید میزان شعله رو تنظیم کنید.
شعله رو روی سکه‌های نقره نگه دارید. فقط دقت کنید شعله رو به یک میزان از روی سکه‌ها عبور بدید. برای اینکه سکه‌ها شروع به ذوب کنند، شعله رو در چند دقیقه ابتدایی زیاد کنید. معمولا قبل از اینکه سکه‌ها وارد فاز ذوب بشنوند، رنگ قرمز درخشان به خودشون می‌گیرند. نکته قابل تامل این هست که نقره در میان فلزات گرانبها دمای ذوب پائین‌تری داره. نقره خالص در 960 درجه سانتی گراد ذوب می‌شود. اما نقره استرلینگ یا نقره‌های قدیمی آغشته به فلزات دیگر در 800 درجه سانتی گراد ذوب می‌شوند. این دما در مقایسه با نقطه ذوب طلا، دمای پائین‌ترین به شمار می‌ره.
روش‌های دیگری نیز برای ذوب نقره وجود داره. برای مثال می‌شه سکه نقره رو توی کوره و یا با استفاده هواگاز ذوب کرد. مسلما در این روش‌ها سرعت ذوب نقره بسیار بالاتر از روش دستی هست.
یک نکته مهم در ذوب سکه نقره
حتما شما هم دیدید که بعد از سرد شدن نقره، یک سری حفره روی نقره به وجود می‌یاد. این حفره‌های برای این هست که نقره به شدت با اکسیژن هوا ترکیب می‌شه و اکسیژن اضافی داخل نقره گیر می‌افته. همین اکسیژن‌های اضافی باعث به وجود اومدن حفره می‌شن. پس بهتره که بعد از اینکه سکه‌های نقره ذوب شد، سریعا مقداری گرد زغال روی اون بپاشید تا اکسیژن با زغال ترکیب بشه و نگذاره اکسیژن داخل نقره بره.
بعد از اینکه همه سکه‌های نقره ذوب شدند، بایستی ماده مذاب رو داخل یک ظرف بریزید تا شکل اون ظرف بشه. برای این کار معمولا یک سری قالب‌های آماده توی بازار هست. می‌تونید اون رو به شکل شمش یا میله دربیارید. فقط موقع ریختن نقره مذاب در داخل قالب خیلی دقت کنید. و یادتون باشه تا زمانی که نقره سرد نشه، بهش دست نزنید.
